Hoe werkt bodemchemisch onderzoek?


Om het schetsontwerp voor Roode Brand en Zuidmaten compleet te maken, is er bodem- en hydrochemisch onderzoek uitgevoerd in het gebied. Maar wat is dat nu eigenlijk voor onderzoek? En hoe werkt het? In dit artikel leggen we het stap voor stap uit.

Wat is bodem- en hydrochemisch onderzoek?

Dit onderzoek toont aan welke voedingsstoffen en mineralen aanwezig zijn in de bodem en het grondwater. De samenstelling van bodem en grondwater heeft invloed op plantengroei en biodiversiteit. Sommige planten groeien beter in een voedselarme bodem, terwijl andere planten juist meer voedingsstoffen nodig hebben.

Waarom doen we dit onderzoek?

De ontwikkeling van nieuwe natuur vindt vaak plaats op voormalige landbouwgronden. De bodemsamenstelling van deze gronden is vaak (nog) niet gelijk aan de ideale groeiomstandigheden van de gewenste plantensoorten.

Het doel voor Roode Brand en Zuidmaten is om (nat) schraalgrasland en vochtig hooiland te creëren. Deze natuurtypen groeien alleen als bepaalde voedingsstoffen beperkt aanwezig zijn in de bodem. Als de bodem voedselrijk is, groeien andere planten sneller en krijgen schraalgrasland en vochtig hooiland geen ruimte om zich te ontwikkelen.

Vochtig hooiland
Nat schraalland

Een goed beeld van de voedingstoestand van de voormalige landbouwgronden helpt dus bij het bepalen van de juiste maatregelen voor natuurontwikkeling. Op die manier draagt dit onderzoek bij aan het opstellen van een inrichtingsplan voor het gebied.

Hoe doen we het?

Voor een bodemchemisch onderzoek werkt Prolander samen met een onderzoeksbureau, zoals in dit geval B-WARE. In Roode Brand en Zuidmaten zijn soortenrijke en voedselarme graslanden en voormalige landbouwgronden onderzocht. In de soortenrijke schraalgraslanden is onderzocht welke bodemchemie als referentie kan worden gebruikt. Op de voormalige landbouwgronden is gekeken wat nodig is om de gewenste natuurtypen te laten ontstaan. Het onderzoek bestaat uit vier stappen:

  1. Voorbereiding

Samen met de onderzoekers stellen we onderzoeksvragen op. Ook bepalen we de exacte boorlocaties voor het veldonderzoek.

  1. Veldwerk

Met een grondboor halen we kleine hoeveelheden aarde van verschillende bodemlagen uit de grond. De geboorde gaten maken we daarna weer dicht.

  1. Analyse

De bodemmonsters worden in een laboratorium onderzocht. Deze analyse geeft inzicht in de bodemchemie van de verschillende lagen en welke plantensoorten zich in die verschillende lagen kunnen ontwikkelen.

  1. Rapport

Het onderzoekscentrum verwerkt de resultaten in een adviesrapport, waaruit blijkt welke maatregel noodzakelijk is om een beoogd natuurdoel te realiseren. Veelvoorkomende maatregelen zijn afplaggen en verder verschralen door bijvoorbeeld maaisel af te voeren. Ook het opbrengen van maaisel kan nodig zijn om de situatie geschikt te maken voor bepaalde natuurdoelen.

Wat gebeurt er met de resultaten?

Het schetsontwerp voor Roode Brand en Zuidmaten is afhankelijk van de onderzoeksresultaten. Het veldwerk is inmiddels afgerond en er wordt nu gewerkt aan het adviesrapport. Op basis van het rapport per locatie maakt Prolander een landschappelijk plan voor de natuurontwikkeling.

De beoogde natuurdoelen zijn daarnaast afhankelijk van bepaalde grondwaterstanden. Er wordt een hydrologisch onderzoek opgestart om te onderzoeken hoe – en in welke mate – de natuurdoelen gerealiseerd kunnen worden.

Wanneer het schetsontwerp afgerond is, zullen we dit uiteraard via de nieuwsbrief en de website laten weten.