Hoe de natuur terugkwam op Landgoed Vossenberg
Schotse Hooglanders, velden vol orchideeën en als je geluk hebt een ijsvogel. Zomaar een paar voorbeelden van de afwisselende natuur die je ziet op Landgoed Vossenberg. Het is moeilijk voor te stellen dat dit landgoed langs het Oude Diep jarenlang landbouwgebied is geweest. Tijd voor een duik in de geschiedenis.
Van woeste heidegronden naar akkers en bos
Kale heide, zo ver je kunt kijken. En in het midden daarvan een prehistorische grafheuvel: de Vossenberg. Eeuwenlang zag het gebied tussen Wijster en Bruntinge er zo uit. Tot 1915. Toen kocht de Landmaatschappij Drenthe meer dan 500 hectare van deze woeste grond.
Met ossenploegen ontgonnen zij de heide. En in 1918 bouwden ze het landhuis Vossenberg, toen nog op de open vlakte. Al snel veranderde de aanblik, want een deel van de heide maakte plaats voor naaldbomen. Een ander deel werd als landbouwgrond verpacht aan boeren. Zo werd dit onherbergzame gebied productieve cultuurgrond.
Kanaal graven met de schop
In 1923 kwamen zo’n vijfhonderd werkloze veenarbeiders uit Emmen naar het gebied om een kanaal te graven: het Linthorst-Homankanaal. Deze scheepvaartverbinding tussen de Beilervaart en de Verlengde Hoogeveensche Vaart moest de economische ontwikkeling van Midden-Drenthe verder helpen.
De veenarbeiders hadden zwaar werk: met de schop groeven zij beetje bij beetje dit 16 kilometer lange kanaal uit. ‘s Nachts sliepen ze in grote keten op het veld. Na 3 jaar graven konden ze hun schop eindelijk neerleggen: het kanaal was klaar.
Van eigenaar naar eigenaar
Nadat het kanaal klaar was, bleef de grond nog jarenlang in handen van de Landmaatschappij Drenthe. Maar hier kwam een einde aan na de Tweede Wereldoorlog. Veel joodse aandeelhouders keerden niet terug uit de concentratiekampen, wat het einde betekende voor de maatschappij.
Het landgoed werd verkocht aan een Twentse familie van textielfabrikanten. Zij moesten op hun beurt ook delen van het landgoed verkopen in de jaren ’60 en ‘70. In 1974 was er nog 150 hectare over. Het Drentse Landschap pakte haar kans en kocht deze grond, gevolgd door 120 hectare aan de westkant van het Linthorst-Homankanaal.
In oude glorie hersteld
Waar de Landmaatschappij het land zoveel mogelijk had vlak gemaakt, probeerde het Drentse Landschap de natte laagten en hoge gronden juist weer terug te krijgen. Goed nieuws voor zeldzame dieren- en plantensoorten, die volop terugkeerden.
Nu leven er wel tachtig soorten vogels in het gebied, waaronder de zeldzame grauwe klauwier. En het Reigerveen kleurt ’s zomers wit van de zeldzame drijvende waterweegbree. Dankzij het Drentse Landschap is de natuur terug op de Vossenberg. Kunnen we dan nu achteroverleunen? Helaas niet. Een deel van het landgoed, Eekmaten, dreigt te verdrogen. Daarom pakt Prolander dit gebied aan in opdracht van de provincie: er komt onder andere een ondiepe slenk om overtollig regenwater op te vangen en een stuw om het water goed te kunnen sturen. Zo kunnen we blijven genieten van de orchideeën in dit prachtige gebied. Ook in de toekomst. Mooi, toch?
Bronnen:
https://www.eindjeomindrenthe.nl/assets/landgoed-vossenberg.pdf
Landgoed Vossenberg - NATUURGEBIEDEN IN BEELD
Landgoed de Vossenberg - WijsterWijster
https://www.drenthe.nl/locaties/3232707895/landgoed-vossenberg
Nieuwsbrief
Via de nieuwsbrief delen we ook informatie over de historie van het Oude Diep. Meld u aan om op de hoogte te blijven.